Publicatiedatum: 21 april 2000

Nog lang niet alle hormonen zijn bekend

Hormonen zijn chemische boodschappers, die door het bloed van het endocriene orgaan naar de plaats van werking worden getransporteerd. De definitie van hormonen is van fundamenteel belang geweest voor het begrip en de behandeling van veel endocriene ziekten, maar is aan herziening toe. Aldus prof. dr. J.A. Romijn in zijn oratie.

Er zijn mensen die denken dat na negentien Nobelprijzen alle problemen van endocriene en stofwisselingsziekten wel uit de wereld zijn. Maar bijvoorbeeld ouderdomssuikerziekte, waarvan we de oorzaak niet goed begrijpen, bewijst dat we met de traditionele manier van denken over hormonen niet alle endocriene ziekten kunnen oplossen. Die manier van denken gaat ervan uit dat hormonen alleen in endocriene klieren worden gemaakt; dat hormonen stoffen zijn die als kant-en-klaar eindproduct worden geproduceerd; dat zij door het bloed naar de plaats van werking worden vervoerd en hun invloed dus op afstand uitoefenen; dat er een fundamenteel verschil is tussen hormonen en andere chemische boodschappers; en ten slotte, dat we alle hormonen kennen.

Endocriene klieren

Het klassieke endocriene model onderscheidt de volgende hormoonproducerende organen: als centrale regelkamer van de hormonen geldt de hypofyse, een kliertje van 5 gram midden in het hoofd, dat wordt aangestuurd door het erboven gelegen hersendeel: de hypothalamus. De hypothalamus en de hypofyse sturen via hormonen de hormoonproductie van de schildklier, de bijnieren en de geslachtsorganen aan. De alvleesklier bevat cellen die onder andere insuline maken.

Bron: Medisch Contact