Publicatiedatum: 20 januari 2025
En geeft u elke dag de vitamine D?’ ‘Ja hoor.’ Het leugentje om bestwil was al uitgesproken, en de verpleegkundige van het consultatiebureau ging tevreden verder naar het volgende onderwerp: de groei, en tandenpoetsen. Het is me eigenlijk nooit gelukt om langere tijd therapietrouw te zijn met pillen, druppels of andere medicatie. Mijn schaamte wordt verlicht door de kennis dat zo’n 30 tot 50 procent van de patiënten er niet in slaagt het voorschrift van een arts goed te volgen.
Toen ik een blauwe maandag hiv-poli deed, kreeg ik van de infectioloog een belangrijke tip mee. Hij vertelde dat hij altijd vroeg; ‘Hoe vaak per week vergeet u uw medicatie?’ Door deze vraagstelling presenteerde hij het vergeten van medicatie als de normale situatie. Daarmee gaf hij patiënten de ruimte om te bespreken waarom het soms, of vaak niet lukte om de pillen in te nemen. Ik hoorde verhalen over schaamte, waardoor de pillen alleen thuis konden worden ingenomen. Of de invloed van onregelmatige diensten of onverwachte logeerpartijen. Het was een waardevolle les die me ook bij andere patiënten veel opleverde. Plotseling begreep ik waarom bij sommige patiënten de TSH-waarde schommelde, of waarom de bloeddruk zo moeilijk te controleren was.
Een speurtocht in PubMed laat me zien dat deze tip niet alleen gebaseerd is op ervaring, maar ook op wetenschappelijk onderzoek. Ik vind een artikel over therapietrouw van hiv-patiënten uit 2016.1 In deze studie werden 34 artsen en 58 patiënten onderzocht. De artsen gebruikten verschillende soorten vragen rondom therapietrouw. Sommige stelden hun vraag vanuit een positief frame, vergelijkbaar met de vraag op het consultatiebureau. Andere stelden een neutrale vraag, en weer andere gingen ervan uit dat mensen hun pillen vergaten (een negatief frame). Die laatste manier van vragen, die ik geleerd had van de infectioloog, bleek in dit onderzoek ruim drie keer vaker te leiden tot openheid over therapieontrouw.
Bron: Medisch Contact
